Kaszel to jedna z głównych dolegliwości nie tylko okresu jesienno-zimowego. Jak można złagodzić kaszel w przebiegu infekcji? Poznaj naturalne metody na kaszel.
Kaszel to jedna z głównych dolegliwości nie tylko okresu jesienno-zimowego. Pojawia się również w innych porach roku. Najczęściej jest objawem infekcji – przeziębienia, grypy, zapalenia dróg oddechowych, ale bywa, że rozwija się także na innym podłożu.
Warto pamiętać, że kaszel jest naturalnym odruchem fizjologicznym. Oznacza to, że stanowi on prawidłową reakcję organizmu na obecność w drogach oddechowych czegokolwiek, co może zaburzać proces oddychania. Kaszel służy między innymi pozbyciu się zalegającej w układzie oddechowym wydzieliny, produkowanej w przebiegu choroby. Odruch kaszlowy umożliwia również usunięcie ciała obcego, które dostało się do dróg oddechowych. Dzieje się tak np. w przypadku zakrztuszenia się, narażenia na dym, kurz itp. Jednak zasadniczo kaszel jest objawem, którego staramy się pozbyć i często budzi on nasz niepokój.
Jak można złagodzić kaszel w przebiegu infekcji?
W leczeniu kaszlu koniecznie trzeba wiedzieć, z jakim rodzajem kaszlu mamy do czynienia. Większość z nas nie potrafi odróżnić, czy kaszel jest suchy czy mokry. Tymczasem od tego zależy sposób jego leczenia. Musimy wiedzieć, czy kaszel należy powstrzymywać i hamować, czy wręcz przeciwnie – pobudzać odruch kaszlowy, aby zmusić organizm do usunięcia szkodliwych czynników z dróg oddechowych.
Rozróżniamy dwa podstawowe rodzaje kaszlu. Jeden określany jest jako suchy bądź nieproduktywny.
Suchy kaszel bywa z reguły męczący, duszący, zatykający, czasem bolesny. Może pojawiać się w postaci ataków lub jako suche pokasływanie. Pojawia się zazwyczaj w przebiegu infekcji wirusowej. Może się nasilać podczas mówienia, oddychania, czy śmiechu. Suchy kaszel często pojawia się także w nocy, co zaburza sen i pogarsza samopoczucie chorego.
Kaszel mokry natomiast (zwany produktywnym lub odrywającym się) charakteryzuje się obecnością wydzieliny, często ropnej. Jest najczęściej wynikiem zakażenia bakteryjnego. Odkrztuszana wydzielina może być gęsta, zbita, w postaci grudek, o zabarwieniu żółtym, żółtozielonym lub brunatnym albo może przyjąć postać lepkiego śluzu, przezroczystego lub białawego.
Kaszel mokry najbardziej nasila się rano, po wstaniu. Wówczas zalegająca po nocy w drogach oddechowych wydzielina spływa po tylnej ścianie gardła i wywołuje odruch kaszlu. W przebiegu kaszlu mokrego może pojawiać się również drapanie i podrażnienie gardła z potrzebą ciągłego odkrztuszania gromadzącego się śluzu, a także chrypka; czasami pojawia się odczucie duszności i bolesność.
Uwaga! Kaszlu mokrego nie wolno hamować, gdyż spełnia on ważną rolę w oczyszczaniu drzewa oskrzelowego z zalegającej wydzieliny chorobowej.
W przebiegu kaszlu suchego wskazane jest raczej hamowanie odruchu kaszlowego, ponieważ objaw ten jest męczący dla chorego i nadmiernie podrażnia drogi oddechowe.
Kaszel suchy – przyczyny
Możemy wymienić następujące, najczęstsze przyczyny kaszlu suchego:
- zapalenie dróg oddechowych na tle wirusowym lub alergicznym
- astma oskrzelowa
- palenie papierosów
- przewlekła obturacyjna choroba płuc
- działania niepożądane niektórych leków (np. leków na nadciśnienie) – kaszel ustępuje po odstawieniu leków lub ich zmianie
- alergia – która wiąże się z nadmierną reakcją układu oddechowego na np. pyłki roślin, roztocza, kurz, pierze, sierść zwierząt i inne czynniki
- narażenie na zanieczyszczenie środowiska, dym, smog, spaliny, środki chemiczne itp.
- refluks żołądkowy – cofająca się kwaśna treść pokarmowa z żołądka do przełyku, podrażnia śluzówkę układu oddechowego i prowokuje suchy kaszel
Czas trwania kaszlu
Suchego kaszlu nie powinno się bagatelizować. Szczególnie jeśli symptom ten się przedłuża i zachodzi podejrzenie, że może być podłożem innych dolegliwości. Również czas trwania kaszlu ma znaczenie.
Suchy, męczący kaszel, który utrzymuje się około dwóch do trzech tygodni powinien ustąpić po wyleczeniu infekcji dróg oddechowych. Natomiast kaszel utrzymujący się dłużej niż osiem tygodni jest objawem przewlekłym, który może świadczyć o współistnieniu poważnych chorób chronicznych dotyczących układu oddechowego, krążenia czy pokarmowego lub innych. Wymaga to szczegółowego zdiagnozowania.
Uwaga! Jeśli kaszel utrzymuje się dłużej niż dwa-trzy tygodnie i, pomimo leczenia, nie obserwujemy poprawy lub jeśli napady kaszlu systematycznie nawracają, należy koniecznie się skonsultować z lekarzem w celu wykonania badań i przeprowadzenia diagnostyki potencjalnie możliwych innych schorzeń, których kaszel może być objawem. Niepokojącymi objawami może być także krew w wydzielinie oskrzelowej, silne osłabienie oraz duszności i problemy z oddychaniem.
Jak złagodzić i wyleczyć kaszel?
Istnieją na szczęście domowe sposoby oraz leki naturalne, za pomocą których możemy szybko i bezpiecznie poradzić sobie z kaszlem. Wśród nich wymienić można między innymi:
ZIOŁOWE NAPARY
Przy suchym kaszlu dobrze się sprawdzają ciepłe napary z ziela babki lancetowatej, macierzanki, liści podbiału i ślazu dzikiego oraz z kwiatów czarnego bzu. Jeśli kaszel jest suchy i duszący, a gardło podrażnione i wysuszone, dobrze jest ugotować sobie wywar z korzenia lukrecji lub prawoślazu.
W kaszlu mokrym pomogą herbatki z ziół o działaniu wykrztuśnym. Warto wtedy sięgnąć po ziele tymianku, krwawnika, owoc anyżu, czy kwiat dziewanny. Czubatą łyżeczkę ziół należy zalać szklanką wrzącej wody (nie gotować), zaparzać pod przykryciem 10 minut, przecedzić i pić ciepły płyn 2-3 razy dziennie. Można go również osłodzić dobrej jakości miodem. Miód nie tylko poprawia smak ziołowych specyfików, lecz również nawilża gardło i łagodzi podrażnienie wywołane kaszlem.
LEKI HOMEOPATYCZNE
Leki homeopatyczne stanowią naturalne i sprawdzone remedium na różnego rodzaju kaszel. Warto je zawsze mieć w podręcznej apteczce homeopatycznej, ponieważ podane już przy pierwszych symptomach choroby, pomogą szybko uporać się z tym męczącym objawem.
Na suchy, napadowy i duszący kaszel wskazana jest Drosera. Pomoże ona także wtedy, gdy dokucza nam suchy kaszel w nocy lub kaszel szczekający.
Gdy ataki kaszlu są prowokowane przez uczucie łaskotania w krtani, jakby w gardle znajdowały się okruchy lub piórko i kaszel nasila się pod wpływem zimna i pojawia się np. po wyjściu na zimne i mroźne powietrze, skuteczny będzie Rumex crispus. Natomiast jeśli ataki kaszlu nasilają się w cieple, a ustępują na dworze możemy zastosować Coccus cacti.
W napadach duszącego, zatykającego kaszlu, prowadzącego do podrażnienia gardła i krtani pomoc przyniesie Spongia tosta. Kaszel ma tu charakterystyczny odgłos, przypominający dźwięk jak przy piłowaniu drewna, a głos chorego jest zdarty i osłabiony. Spongia tosta jest też skuteczna w kaszlu szczekającym. Cuprum metallicum natomiast przyniesie ulgę w przypadku napadowego, suchego kaszlu spowodowanego przez skurcz oskrzeli. Kaszel powoduje tu duszności, jest męczący i gwałtowny.
Leki homeopatyczne są także skuteczne w leczeniu kaszlu mokrego. Jeśli kaszel jest produktywny, lecz wydzielina zalega głęboko, jest gęsta i trudna do odkrztuszenia, choremu pomoże Antimonium tartaricum. Jest on skuteczny w przypadku kaszlu grzechoczącego, duszącego i dość głębokiego. Z kolei Ipeca jest polecana w sytuacji, gdy napady kaszlu prowadzą do odruchu wymiotnego lub nawet prowokują wymioty. W przebiegu kaszlu obecna jest tu śluzowa, gęsta, obfita wydzielina powodująca napady duszącego kaszlu, trudnego do odkrztuszenia.
Ważne! Leki homeopatyczne mogą być zawsze zastosowane z każdym innym rodzajem leczenia. Mają wysoki profil bezpieczeństwa, nie powodują działań niepożądanych i nie wchodzą w interakcje z innymi lekami. Mogą być podawane dzieciom w każdym wieku, kobietom w ciąży i karmiącym oraz osobom w podeszłym wieku, ze współistniejącymi chorobami przewlekłymi. Leki te nie tylko zadziałają na sam kaszel, lecz dodatkowo ogólnie wspomogą organizm w walce z chorobą, pobudzą układ odpornościowy i skrócą czas trwania dolegliwości.
Jeśli nie jesteśmy pewni, który pojedynczy lek homeopatyczny zastosować na kaszel, warto sięgnąć po homeopatyczny syrop, w skład którego wchodzi kilka leków pojedynczych, obejmujących swoim spektrum działania różne objawy związane z danym rodzajem kaszlu. Dostępne są dwa rodzaje syropów. Jeden jest wskazany ogólnie w kaszlu, drugi natomiast polecany jest w kaszlu suchym i męczącym, a w szczególności w kaszlu nocnym u dzieci i dorosłych.
GRUSZKI I MIGDAŁY
Przy suchym kaszlu bardzo dobrze działa kompot ugotowany z gruszek, z dodatkiem obranych ze skórki migdałów. Jego przygotowanie nie zajmuje dużo czasu. Należy ugotować w wodzie obrane i pokrojone gruszki razem z migdałami, aż do miękkości owoców. Zaleca się picie ciepłego kompotu kilka razy dziennie, gruszki i migdały można oczywiście zjeść.
Skutecznym środkiem na suchy kaszel i bolące gardło jest także jedzenie surowych, soczystych gruszek. Można też sięgnąć po sok gruszkowy lub ciepłe mleko migdałowe z miodem.
AROMATYCZNE INHALACJE PAROWE
Aby ułatwić oddychanie, oczyścić drogi oddechowe i rozluźnić zalegającą w nich wydzielinę dobrze jest przygotować sobie inhalacje parowe. Do gorącej, parującej wodę wkraplamy wonne olejki eteryczne. Najlepiej sprawdza się olejek sosnowy, tymiankowy, anyżowy, miętowy, z drzewa herbacianego lub rumiankowy. Wdychanie aromatycznej, ciepłej pary nawilża drogi oddechowe, ułatwia odkrztuszanie zalegającej wydzieliny, a lecznicze substancje zawarte w olejkach działają przeciwdrobnoustrojowo, przeciwzapalnie i przeciwkaszlowo.
CEBULA I INNE ROŚLINY LECZNICZE
W leczeniu kaszlu świetnie sprawdza się stary, „babciny” sposób, czyli domowej roboty syrop z cebuli, czosnku, cytryny i miodu. Jest to prosty i naturalny sposób nie tylko na kaszel, lecz także na wzmocnienie odporności i szybsze pozbycie się infekcji.
Domową metodą na suchy, męczący kaszel są też okłady ze zwykłej cebuli. W tym celu trzeba natłuścić szyję oliwką, obłożyć ją plastrami świeżo pokrojonej cebuli, owinąć folią i szalikiem i pozostawić na dłuższy czas. Zabieg taki najlepiej wykonać wieczorem i położyć się do łóżka w cebulowym kompresie.
Aby złagodzić suchy kaszel lub ułatwić odkrztuszanie można zastosować również inne syropy na bazie roślin o działaniu przeciwkaszlowym lub wykrztuśnym, jak np. syrop sosnowy, z dziewanny, babki lancetowatej, bluszczu, pierwiosnka lub kwiatów czarnego bzu.
NAWADNIANIE
W infekcjach z obecnością kaszlu, zarówno suchego jak i wilgotnego, wskazane jest aby pić duże ilości ciepłych płynów. Pomaga to nawilżyć podrażnione gardło w przebiegu kaszlu suchego oraz rozrzedzić wydzielinę i ułatwić odkrztuszanie przy kaszlu produktywnym. Dobrze jest również pamiętać o nawilżaniu powietrza w pomieszczeniach, w których przebywamy i dokładnym wietrzeniu sypialni.
